منبع مطالب ذیل: زومیت
اتریوم چیست؟ (Ethereum): اگر از جنبهی معاملات و خرید ارز دیجیتال فاصله بگیریم، یکی از جذابترین پروژهها در دنیای رمزارزها از لحاظ فنی، اتریوم (Ethereum) است. اتریوم بلاک چینی غیر متمرکز، متن باز و دارای قابلیت قرارداد هوشمند است. اتر (ETH) رمزارز بومی این بلاک چین است. پس از بیت کوین، اتر دومین رمزارز بزرگ از نظر ارزش بازار و بلاک چین اتریوم پراستفادهترین بلاک چین دنیا است. برخلاف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال که تنها راهی برای مبادله و ذخیرهی ارزش هستند، اتریوم خود را شبکهای محاسباتی غیر متمرکز مینامد که بر اساس تکنولوژی بلاک چین ساخته شده است. در این مقاله بهطور کامل به بررسی بلاک چین اتریوم و رمزارز آن یعنی اتر میپردازیم.
- نحوه کار اتریوم
- معرفی اتریوم
- کاربردهای اتریوم
- تاریخچه اتریوم
- اتریوم کلاسیک
- اتریوم ۲٫۰
- رمزارز اتر
- قیمت اتریوم (اتر) ETH
- کیف پول (ولت) اتریوم
- خرید اتریوم
- استخراج اتریوم
- تفاوت اتریوم و بیت کوین
اتریوم چگونه کار میکند
مانند تمام ارزهای دیجیتال، اتریوم بر اساس بلاک چین کار میکند. بلاک چین دفتر کل عمومیِ غیر متمرکز و توزیعشدهای است که در آن تمام تراکنشها تأیید و ثبت میشود. بلاک چین اتریوم از این لحاظ توزیعشده است که تمام کسانی که در شبکهی اتریوم مشارکت میکنند، نسخهی مشابهی از دفتر کل (لجر) را در اختیار دارند، این امر به آنها اجازه میدهد تا سوابق تمامی تراکنشهای گذشته را مشاهده کنند. همچنین بلاک چین اتریوم از این لحاظ غیر متمرکز است که شبکه توسط نهادی متمرکز مدیریت یا کنترل نمیشود، بلکه توسط تمامی دارندگان دفتر کل توزیعشده مدیریت میشود.کاربران اتریوم میتوانند اپلیکیشنهایی روی بلاک چین بسازند که همانند نرمافزار، روی کامپیوتر اجرا میشود
تراکنشهای بلاک چین از رمزنگاری برای امن نگه داشتن شبکه و تأیید تراکنشها استفاده میکنند. افراد از کامپیوتر یا دستگاههای ویژهای به نام ASIC برای ماین یا استخراج معادلات پیچیدهی ریاضیاتی استفاده میکنند تا هر تراکنش را روی شبکه تأیید کنند و بلاکهای جدیدی را به بلاک چین که قلب سیستم است اضافه کنند. مشارکتکنندگان در این کار با کوینهای رمزارز پاداش میگیرند. در سیستم اتریوم نام این کوینها اتر (ETH) است.
از اتر میتوان همانند بیت کوین برای خرید و فروش کالا و خدمات استفاده کرد. قیمت اتر در سالهای اخیر رشد سریعی داشته و آن را تبدیل به یکی از داراییهای بلامنازع برای سرمایهگذاری تبدیل کرده است. از این اپلیکیشنها میتوان برای ذخیرهسازی و انتقال دادههای شخصی یا اجرای تراکنشهای مالی پیچیده استفاده کرد.
ویتالیک بوترین؛ خالق اتریوم
ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، برنامهنویسی روسی-کانادایی است که بهعنوان یکی از همبنیانگذاران اتریوم شناخته شده است. بوترین بهعنوان یکی از همبنیانگذاران Bitcoin Magazine در ۲۰۱۱، فعالیت خود را در دنیای ارزهای دیجیتال شروع کرد. ویتالیک در اواخر ۲۰۱۳ با هدف ساخت اپلیکیشنهای غیر متمرکز اوراق سفید اتریوم را منتشر کرد. بوترین ادعا کرد که از بیت کوین و تکنولوژی بلاک چین به جز کاربرد پولی میتوان در سایر اپلیکیشنها با کاربردهای دیگر نیز استفاده کرد اما برای این کار به زبانی اسکریپتی برای توسعهی این اپلیکیشنها نیاز بود، این کار باعث میشد سایر سرمایهها مانند سهام و املاک را بتوان وارد فضای بلاک چین کرد.

ویتالیک بوترین؛ خالق اتریوم
بیت کوین برای بوترین دارای عملکردهای بسیار محدودی بود. او در مصاحبهای با Business Insider گفته است که بیت کوین همانند ماشینحساب جیبی است که تنها یک کار را بهخوبی انجام میدهد، درحالیکه اتریوم مانند گوشی هوشمندی است که دارای اپلیکیشنهای متعددی برای استفاده است.
انتخاب نام اتریوم
ویتالیک بوترین نام اتریوم را از میان تعدادی از عنصرهای برگرفته از موضوعات علمی تخیلی انتخاب کرد. او گفته است: «فورا فهمیدم که این نام را از تمامی جایگزینهای دیگر بیشتر دوست دارم، فکر میکنم که [این واژه] به نظر میرسد و اتربه محیطی فرضی و نامرئی اشاره دارد که به درون جهان نفوذ میکند و به نور امکان عبور را میدهد.» بوترین میخواست که پلتفرمش به محیطی زیربنایی و نامحسوس تبدیل شود و به اپلیکیشنها اجازه دهد روی آن اجرا شوند.
مزایای اتریوم
- شبکهای بزرگ و در دسترس: مزایای شبکهی اتریوم بعد از سالها فعالیت و حجم تریدهای میلیاردی، آزمایش خود را پس دادهاند. اتریم دارای جامعهای بزرگ و جهانی است که دارای بزرگترین اکوسیستم در بین بلاک چینها و رمزارزها است.
- عملکردهای گسترده: از اتریوم علاوه بر استفاده بهعنوان ارزی دیجیتال، میتوان برای انجام سایر تراکنشهای مالی، اجرای قراردادهای هوشمند و ذخیرهی داده برای اپلیکیشنهای شخص ثالث استفاده کرد.
- نوآوری مداوم: جامعهای گسترده از توسعهدهندگان اتریوم که بهطور مداوم در حال یافتن راهی برای ارتقای شبکه و توسعهی اپلیکیشنهای جدید هستند. به دلیل محبوبیت اتریوم، این بلاک چین شبکهای ترجیح دادهشده نسبت به سایر بلاک چینها برای ساخت اپلیکیشنهای جدید، هیجانانگیز و غیر متمرکز و البته گاهی اوقات ریسکی است.
- پرهیز از واسطهها: شبکهی غیر متمرکز اتریوم به کاربران این قول را میدهد که واسطههای شخص ثالث را حذف کند برای مثال وکیلهایی قراردادها را مینویسند و تفسیر میکنند، بانکهایی که واسط انجام تراکنشهای مالی هستند یا سرویسهای هاستینگ وب، شبکهی اتریوم تمامی این خدمات را ارائه و این واسطهها را حذف خواهد کرد.
معایب اتریوم
- افزایش هزینههای کارمزد: محبوبیت در حال رشد اتریوم باعث بالا رفتن هزینههای کارمزد شده است. کارمزدهای تراکنش اتریوم یا «گس» در فوریه ۲۰۲۱ (بهمن ۱۳۹۹) رکوردی ۲۳ دلاری را ثبت کرد که این مقدار اگر ماینر باشید عالی و اگر از شبکه استفاده میکنید وحشتناک است. در بیت کوین، شبکه به تأییدکنندگان تراکنش کارمزد میپردازد اما در اتریوم خود مشارکتکنندگان در تراکنش نیز باید هزینه کارمزد بپردازند.
- تورم بالقوه: اگرچه اتریوم دارای محدودیت صدور ۱۸ میلیون اتر در سال است؛ اما محدودیتی در حداکثر کوینهای قابل ایجاد وجود ندارد. این ممکن است بدین معنی باشد که اتریوم برای سرمایهگذاری بیشتر شبیه دلار عمل میکند و مانند بیت کوین نیست که دارای حداکثر تعداد کوین مشخص است.
- مسیر سخت یادگیری برای توسعهدهندگان: اتریوم برای توسعهدهندگانی که میخواهند از پردازش متمرکز به شبکههای غیر متمرکز مهاجرت کنند، ممکن است مشکل باشد. در ادامه بیشتر با زبان برنامهنویسی کاربردی در اتریوم آشنا خواهیم شد.
- آیندهای نامشخص: اتریوم بهطور مداوم در حال متحول شدن و بهتر شدن است و توسعهی اتریوم ۲٫۰ نیز نوید عملکرد بهتر و بهرهوری بیشتری را میدهد؛ اما این بهروزرسانی اصلی در شبکه باعث ایجاد عدم قطعیت برای اپلیکیشنها و معاملات کنونی در حال انجام میشود. تأییدکنندگان زیادی برای اتریوم ۲٫۰ موردنیاز است، سؤال این است که آیا مهاجرت به اتریوم ۲٫۰ کارساز است؟ برای این امر، کارهای زیادی باید انجام شود.
اتریوم با کدام زبان برنامهنویسی نوشته شده است
چهار منبع رسمی از اتریوم در حال حاضر موجود است و همهی آنها مستقل از هم و دارای کلاینتهای کاملا فعال هستند. تمامی این چهار نسخه بهطور کامل مقالات زرد (فنی) اتریوم را پیادهسازی میکنند. این چهار نسخه ذکرشده به زبانهای برنامهنویسی زیر نوشته شدهاند:
- Golang
- ++C
- Python
- Java
به مرور زمان نسخههای دیگری از اتریوم به زبانهای غیر رسمی نوشته شدند که از جمله آنها میتوان به زبانهای برنامهنویسی زیر اشاره کرد:
- Rust
- Ruby
- JavaScript
- Haskell
قراردادهای هوشمند اتریوم به چه زبانی نوشته میشوند
در ادامه با قراردادهای هوشمند اتریوم بیشتر آشنا خواهیم شد اما باید بدانیم که قراردادهای هوشمند در بلاک چین اتریوم به زبان سالیدیتی (Solidity) نوشته شده است که زبانی شیءگرا است. این زبان در اکثر بلاک چینها برای پیادهسازی قرارداد هوشمند به کار میرود. سالیدیتی برای اولین بار در آگوست ۲۰۱۴ توسط گوین وود معرفی شد و بعداً توسط تیم سالیدیتی که عضوی از پروژهی اتریوم بودند، توسعه داده شد. برنامههای نوشتهشده توسط سالیدیتی روی ماشین مجازی اتریوم اجرا میشوند.
آدرسهای اتریوم
آدرسهای اتریوم از پیشوند «0x» ساخته شدهاند که معرف عمومی هگزادسیمال است و پس از این دو رقم، ۲۰ بایت دیگر اضافه میشود، در هگزادسیمال دو رقم معادل یک بایت است؛ بدین معنی که ۴۰ رقم هگزادسیمال دیگر به آدرس اضافه میشود؛ برای نمونه آدرس «0xb794f5ea0ba39494ce839613fffba74279579268» مثالی از آدرس اتریوم است. پس توجه داشته باشید آدرس کیف پول اتریوم شما باید به فرمت اشاره شده باشد. آدرس قراردادهای هوشمند نیز به همین فرمت اشاره شده است.
مرورگر بلاک چین اتریوم
مرورگر بلاک چین به کاربران این امکان را میدهد تا در مورد بلاکهای استخراجشده و تراکنشهایی که اخیرا روی بلاک چین انجام شده است، به جستوجو بپردازند. مهمترین ویژگی مرورگر بلاک چین برای کاربران پیگیری تراکنشها است. از این لینک میتوان به مرورگر بلاک چین اتریوم دسترسی پیدا کرد و با ورود آدرس والت خود وضعیت تراکنشهای انجامشده را مشاهده کرد.

گس فی اتریوم (Gas) به چه معنا است
گس واحدی اندازهگیری است که در محاسبهی هزینهی تراکنش استفاده میشود. گس معادل اتری است که فرستندهی تراکنش باید به ماینرها برای تأیید تراکنشها در بلاک چین بپردازد.
بمب سختی و عصر یخبندان اتریوم چیست
بمب سختی یکی از ویژگیهای پروتکل اتریوم است که باعث میشود پس از استخراج بلاکی مشخص، سختی استخراج بلاکهای دیگر در طول زمان بهصورت نمایی افزایش بیابد، هدف از این کار تشویق به اجرای بهروزرسانی شبکه و جلوگیری از کنترل بیش از حد ماینرها است. بمب سختی قطعه کدی است که توسط توسعهدهندگان در قلب پروتکل اتریوم جاسازی شده است. معمولا زمانی که پروتکل اتریوم بهروزرسانی شود، بمب سختی عقب انداخته میشود، پروتکل اتریوم از آغاز دارای بمب سختی بوده و تاکنون چندین بار فعال شدن این کد به تعویق انداخته شده است.
در اصل هدف از قرار دادن بمب سختی، مهاجرت موفقیتآمیز از اثبات کار به اثبات سهام و اجرایی شدن اتریوم ۲٫۰ است، در این بهروزرسانی ماینرها به کل از طراحی شبکه اتریوم حذف خواهند شد. منظور از «عصر یخبندان» در اتریوم، دورهای است سختی شبکه زیاد رو به فزونی باشد.
هدف اتریوم چیست و چه کاربردهایی دارد
اتریوم تکنولوژی است که امکان انتقال رمزارزها به همه در ازای کارمزدی کم و همچنین ساخت اپلیکیشنهایی را میدهد که هیچکس نمیتواند آن را از کار بیندازد. اتریوم بلاک چینی قابل برنامهنویسی است، این ویژگی چیزی فراتر از امکان پرداخت است. اتریوم بازاری برای خدمات مالی، بازیها و اپلیکیشنها است که نمیتوانند اطلاعات شما را بدزدند یا شما را سانسور کنند. موارد استفادهی اتریوم وسیع و بهسرعت در حال گستردهتر شدن است و بهرهوری ارتقاءیافته، امنیت و برابری غیر متمرکز را در سراسر جهان در اختیار پروژههای بلاک چین قرار میدهد.
بیت کوین بهعنوان اولین رمزارز از تکنولوژی بلاک چین استفاده کرد؛ اما اتریوم رمزارز غیر متمرکز بیت کوین را توسعه داد و زیربنای شبکهی جهانی بازارهای به هم متصل از دَپها (dApp)، دائوها، عرضههای اولیهی کوین، استیبل کوینها، دیفای و توکنهای غیر قابل معاوضه ایجاد کرد. در ادامه به بررسی هرکدام از این کاربردها که به لطف اتریوم در اختیار ما است، میپردازیم.
قرارداد هوشمند و دَپ
قرارداد هوشمند برنامهای کامپیوتری یا پروتکل تراکنش است که طبق بندهای قراردادی، اقداماتی را اجرا، کنترل یا سندسازی میکند. برای مثال دستگاه فروشی (vending machine) را در نظر بگیرید، وقتی داخل دستگاه سکه میاندازید، دستگاه در مقابل، جنسی را که انتخاب کردهاید به شما میدهد. قراردادهای هوشمند همانند این دستگاههای فروش یا بهتر بگویم مانند حساب اتریومتان، سرمایهی شما را نگه میدارند. این کار به کدها امکان واسطه شدن بین قراردادها و تراکنشها را میدهد.مقالههای مرتبط:
اپلیکیشن غیر متمرکز یا دپ، اپلیکیشن کامپیوتری است که روی سیستم کامپیوتری توزیعشدهای کار میکند. دپها توسط تکنولوژی دفتر کل توزیعشدهای (DLT) مانند بلاک چین اتریوم محبوب شدند. دپها دارای کدهای بکاند (قرارداد هوشمند) هستند که نه روی سرور متمرکز بلکه روی شبکهای غیر متمرکز اجرا میشوند. دپها از بلاک چین اتریوم برای ذخیرهسازی داده و از قراردادهای هوشمند برای منطق اپلیکیشن خود استفاده میکنند. زمانی که دپی روی شبکهی اتریوم نصب شد، دیگر نمیتوان آن را تغییر داد. دپها میتوانند غیر متمرکز باشند؛ زیرا توسط منطق نوشتهشده در قرارداد کنترل میشوند نه شخص یا سازمانی خاص.
ماشین مجازی اتریوم (EVM)
اتریوم تکنولوژی زیرساختی (معماری و نرمافزار) فراهم میکند که با درک قراردادهای هوشمند، به شما امکان تعامل با آنها را میدهد. تمثیل فیزیکی EVM مانند ابر یا موج اقیانوس است که بهعنوان نهادی مستقل وجود ندارد؛ بلکه توسط هزاران کامپیوتر متصل به هم که در حال راهاندازی کلاینت اتریوم هستند، نگهداری میشود. پروتکل اتریوم تنها با هدف نگهداری مستمر، بیوقفه و غیر قابل تغییر فعالیتهای این حالت از ماشین به وجود آمده است. این همان محیطی است که در آن تمامی حسابهای اتریوم و قراردادهای هوشمند زندگی میکنند. در هر بلاک از شبکهی بلاک چین اتریوم، تنها یک حالت مجاز وجود دارد و این EVM است که قوانین محاسبات حالتی جدید از یک بلاک به بلاکی دیگر را تعیین میکند.

دیفای (DeFi)
امور مالی غیر متمرکز یا دیفای یکی دیگر از کاربردهای اتریوم است. دیفای ابزارهای مالی سنتی را در محیطی غیر متمرکز ارائه میکند که خارج از کنترل شرکتها و حکومتها است؛ همانند بازارهای پولی که به کاربران اجازه کسب بهره میدهد. اپلیکیشنهای امور مالی غیر متمرکز اغلب از طریق افزونههای مرورگر با قابلیت وب ۳ یا اپلیکیشنهایی مانند متامسک (Metamask) قابل دسترسی هستند که به کاربران اجازه میدهند بهطور مستقیم با بلاک چین اتریوم و از طریق وبسایت با آن تعامل داشته باشند.مقالههای مرتبط:
بسیاری از این اپلیکیشنهای غیر متمرکز میتوانند برای ایجاد خدمات مالی پیچیده به یکدیگر متصل شوند و با هم کار کنند. افزون بر این، از طریق رَپ کردن (wrapping) بعضی از پروتکلهای دیفای امکان ساخت نسخههای ترکیبی از داراییهای مانند بیت کوین، طلا و نفت روی اتریوم قابل معامله شوند و با بسیاری از کیفهای پول دیجیتال اصلی و اپلیکیشنهای اتریوم سازگار شوند. این اپلیکیشنها که روی ساختن خدمات مالی توسط رمزارزها تمرکز دارند، خدماتی مانند قرض دادن، قرض گرفتن، کسب سود و پرداختهای خصوصی ارائه میکنند؛ بدون اینکه به دادههای شخصی نیاز داشته باشند.
دائو (DAO)
سازمان غیر متمرکز مستقل یا دائو (DAO) سازمانی است که توسط قوانین قرارگرفته در کدهای کامپیوتری شفاف، نمایش داده میشود و نه توسط قدرتی مرکزی، بلکه توسط اعضای سازمان کنترل میشود. تاریخچهی تراکنش مالی و قوانین برنامهای دائو توسط بلاک چین نگهداری میشود.
دائو به زبان ساده مانند بنگاه کسبوکار اینترنتی است که مالکیت آن در دست کاربران است و توسط آنها کنترل میشود. دائو دارای خزانهی است که هیچکس نمیتواند به آن دسترسی داشته باشد؛ مگر آنکه کل گروه آن را تأیید کنند. تصمیمها توسط پیشنهادهای ارائهشده مدیریت میشود و با رأیگیری میتوان از اینکه همهی اعضا حق اظهار نظر دارند، اطمینان حاصل کرد.
در سازمان غیر متمرکز مستقل مدیرعاملی وجود ندارد که بر اساس علایق شخصی خود تصمیم بگیرد و مدیر ارشد مالی نیز وجود ندارد که در دفاتر حساب دست ببرد. همه چیز در معرض دید است و قوانین خرج کردن توسط کدهای نوشتهشده تعیین میشود.
تاریخچه اتریوم
۱۳۹۲ – ۲۰۱۳
انتشار اوراق سفید: اوراق اولیهی اتریوم در این سال توسط ویتالیک بوترین منتشر شد. ویتالیک در این اوراق پلتفرمی جدید پیشنهاد کرده بود که امکان ساخت اپلیکیشنهای غیر متمرکز را فراهم میکرد و عصری جدید در تراکنشهای آنلاین را رقم میزد. پس از انتشار اوراق سفید اتریوم، تعدادی از توسعهدهندگان از جمله چارلز هاسکینسون مدیرعامل IOG، آنتونی دی لوریو مدیرعامل Decentral و میهای آلیسی مؤسس Akasha به پروژه پیوستند. بوترین دو عضو دیگر را نیز معرفی کرد:
دکتر گوین وود که اکثر برنامهنویسی و ساخت معماری اولیه پلتفرم را انجام داد. او اوراق زرد اتریوم یعنی «انجیل فنی» را نوشت که مشخصات ماشین مجازی اتریوم (EVM) را شرح میداد که وظیفهی آن تعامل با حالتهای لجر و اجرای قراردادهای هوشمند است.
جوزف لوبین استارتاپ ConsenSys را تأسیس کرد که بر ساخت اپلیکیشنهای غیر متمرکز تمرکز داشت.

۱۳۹۳ – ۲۰۱۴
انتشار اوراق زرد توسط دکتر گوین وود که شامل توضیحات تکنیکی پروتکل اتریوم بود.
فروش اولیه اتر به مدت ۴۲ روز. اتر را میشد با بیت کوین خریداری کرد.
۱۳۹۴ – ۲۰۱۵
انتشار شبکهی اصلی اتریوم.
۱۳۹۵ – ۲۰۱۶
فورک دائو (DAO): در نتیجه هک ۵۰ میلیون دلاری، اتریوم به دو بلاک چین مجزا تقسیم شد؛ اتریوم و اتریوم کلاسیک. در ادامه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
۱۳۹۶ – ۲۰۱۷
حباب رمزارزها: به دلیل وجود حباب در بازار رمزارز، ارزش اتریوم سر به فلک کشید و شاهد رشدی ۷۷۸۵٫۳ درصدی در تنها یک سال بود. در این سال شرکت Ethereum Alliance راهاندازی شد.
۱۳۹۷ – ۲۰۱۸
ترکیدن حباب و اصلاح بازار: اتر ۸۴٫۸ درصد از ارزش خود را از دست داد.

تأثیر بهروزرسانیهای مختلف در قیمت اتریوم. منبع: Coindesk.
۱۳۹۸ – ۲۰۱۹
اتریوم تبدیل به دومین رمزارز بزرگ دنیا بعد از بیت کوین شد. فورکهای استانبول، کنستانیتینوپل انجام شد.
اجرایی شدن قرارداد استیکنیگ در اکوسیستم اتریوم. این قرارداد گامی مهم در اجرای بیکن چین و در نهایت اتریوم ۲٫۰ بود.
۱۳۹۹ – ۲۰۲۰
اتریوم ۲٫۰: انتشار بلاک جنسیس بیکن چین (Beacon Chain) بهعنوان فاز اول انتشار اتریوم ۲٫۰

اتریوم کلاسیک چیست
اتریوم کلاسیک، پلتفرم رمزارزی متن باز، غیر متمرکز و مبتنی بر بلاک چین است که امکان اجرای قراردادهای هوشمند را دارد. توکن بومی اتریوم کلاسیک، اتر نام دارد و با سمبل ETC ترید میشود؛ اما بیاید نگاهی به ایجاد جنجالی اتریوم کلاسیک بیندازیم.
در ۲۰۱۶، سازمان غیر متمرکز مستقل (DAO) که شامل تعدادی از قراردادهای هوشمند بود که روی پلتفرم اتریوم توسعه داده شده بود. DAO از طریق فروش جمعی، مبلغ تاریخی ۱۵۰ میلیون دلار را برای پشتیبانی از پروژه جمعآوری کرد اما در ژوئن ۲۰۱۶، اکسپلویت شد و ۵۰ میلیون دلار از توکنهای DAO توسط هکری ناشناس به سرقت رفت. این اتفاق باعث راه افتادن جنجالهای زیادی در جامعهی اتریوم شد که آیا اتریوم باید اقدام به «هاردفورک» کند و پولهای به سرقترفته را بازپس بگیرد یا خیر. در نهایت بلاک چین اتریوم به دو قسمت تقسیم شد: اتریوم و پولهای بازپس گرفتهشده و اتریوم کلاسیک که زنجیرهی اصلی را ادامه میداد، این هاردفورک باعث ایجاد رقابت بین دو بلاک چین شد. پس از هاردفورک یادشده، اتریوم دو بار دیگر در اواخر ۲۰۱۶ برای جلوگیری از حملات اقدام به انشعاب کرد.
اتریوم ۲٫۰ چیست
اتریوم ۲٫۰، بهروزرسانی برای بلاک چین فعلی اتریوم است. هدف اتریوم ۲ افزایش سرعت، بازده و مقیاسپذیری شبکهی اتریوم است و بدین وسیله به اتریوم امکان رهایی از مشکلات فعلی و افزایش تعداد تراکنشها را میدهد. اتریوم ۲ با اسامی مستعار Eth2 و سِرِنیتی (Serenity)، دارای تغییرات بنیادی در ساختار و طراحی نسبت به نسخهی قبلی است. دو تغییر عمده در اتریوم ۲، استفاده از اثبات سهام بهجای اثبات کار و استفاده از «شاردینگ» است. منظور از شاردینگ در اتریوم، تقسیم کردن پایگاه دادهی اتریوم برای توزیع بار کاری است. اتریوم ۲ در سه فاز منتشر خواهد شد. فاز صفر آن در ۲۰۲۰ راهاندازی شد. فاز یک این شبکه انتظار میرود در ۲۰۲۱ راهاندازی شود. فاز دو و نهایی در ۲۰۲۱ و بعد از آن اجرایی خواهد شد.
اتر (ETH) چیست
اتر (ETH)، رمزارزی است که توسط پروتکل اتریوم برای پاداش به استخراجکنندگان در سیستم گواه بر کار در ازای اضافه کردن بلاکها به بلاک چین داده میشود. اتر تنها رمزارز قابل قبولی است که بهعنوان هزینهی تراکنش در شبکه اتریوم به استخراجکنندگان داده میشود. در نتیجه کارمزد تراکنش و پاداش بلاک، دو مشوق ماینرها برای رشد بلاک چین است تا این ماینرها همچنان به تأیید تراکنشها ادامه بدهند؛ بنابراین اتر رکنی اساسی در شبکهی اتریوم است. هر حساب اتریوم که دارای مقداری اتر است، میتواند آن را به حسابهای دیگر بفرستد. در هنگام فرستادن توکنها در شبکهی اتریوم، مقداری اتر باید بهعنوان هزینه کارمزد پرداخت شود. کوچکترین واحد اتر، «Wei» نام دارد که معادل ۱۸-۱۰ اتر است. اتر با نماد ETH ترید میشود.
اتر با اتریوم چه تفاوتی دارد
اکثرا اتر بهاشتباه اتریوم خوانده میشود. باید توجه کرد که اتریوم نام بلاک چین و اتریوم رمزارز بومی این بلاک چین است. اتریوم شبکهی بلاک چینی است که اتر در آن نگهداری و مبادله میشود؛ درحالیکه از اتر میتوان بهعنوان ارزی برای انجام تراکنشهای مالی یا برای سرمایهگذاری یا پرداخت هزینهی انجام تراکنش در شبکه استفاده کرد.
استانداردهای توکن در اتریوم
- توکن ERC20: استاندارد توکن ERC20 برای ساخت توکنهای قابل معاوضه (fungible) در بلاک چین اتریوم به کار میرود. اکثر توکنهای ساختهشده در اتریوم با استاندارد ERC20 نوشته شدهاند. این استاندارد توسط فابیان فوگلشتِلر در نوامبر ۲۰۱۵ پیشنهاد شد. این استاندارد شامل عملکردهایی مانند انتقال توکنها از حسابی به حسابی دیگر، به دست آوردن موجودی فعلی حساب و کل موجودی قابل عرضه توکنها در شبکه است. بسیاری از رمزارزها توکنهای ERC20 خود را از طریق عرضه اولیه کوین (ICO) روی شبکهی اتریوم منتشر کردهاند. همانطور که اشاره شد، کارمزد برای انتقال توکن در اتریوم باید با اتر پرداخت شود.
- توکن غیر قابل معاوضه یا NFT: اتریوم امکان ساخت توکن منحصربهفرد و غیر قابل تقسیم را فراهم میکند که به آن NFT میگویند. از آنجایی که این توکنها یکتا هستند، برای ساخت اثر هنری دیجیتال، یادبودهای ورزشی، املاک مجازی و آیتمهای داخلی بازی استفاده میشود. NFT-ها اغلب در بلاک چین اتریوم از طریق وبسایتهای مزایدهی دیجیتال به فروش میرسند. یکی از گرانترین NFT-های فروختهشده توسط هنرمندی به نام بیپل، توسط حراجی Christie به قیمت ۶۹٫۴ میلیون دلار فروخته شده است. از طریق NFT-ها میتوان زمینها، ساختمانها و آواتارهای یکتا را در محیطی مبتنی بر بلاک چین به فروش رساند.
قیمت اتریوم (ETH) چقدر است و آن را از کجا به دست بیاوریم
راههای متعددی برای مشاهدهی قیمت لحظهای اتریوم وجود دارد که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم:
- میتوانید از این لینک به قیمت لحظهای اتر (ETH) در زومیت دسترسی داشته باشید.
- عبارت «ethereum price» را در گوگل سرچ کنید.
- از وبسایت رسمی اتریوم، قیمت اتریوم را مشاهده کنید.
- از وبسایت کوینمارکتکپ یا کوینگکو قیمت اتریوم و سایر رمزارزها را به همراه چارت مشاهده کنید.
تاریخچه قیمت اتریوم
برخلاف بیت کوین یا لایت کوین، اتر دارای هاردکپ یا سقف قابل عرضه نیست و بهصورت نامحدود قابل تولید است.
- در مارس ۲۰۱۶، قیمت اتر در محدودهی ۱۰ دلار قرار داشت.
- در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۸، روی برگرداندن از بیت کوین و رو کردن به اتر، قیمت این رمزارز را به حدود ۱۲۳۱ دلار رساندند. بازار حبابی سال قبل از آن معروف به بول ران ۲۰۱۷، عرضههای اولیه کوین (ICO) در بستر اتریوم و تشکیل کنسرسیوم شرکتهایی تجاری اتریوم شامل مایکروسافت و جیپیمورگان از دیگر عوامل این رشد بودند.
- تا پاییز ۲۰۱۸، با ترکیدن حباب بازار رمزارز و روبهرو شدن رمزارزها با قوانین ممیزی کشورها، قیمت اتر افتی ۷۰ درصدی تجربه کرد.
- رشد بازار رمزارزها در اواخر ۲۰۲۰ و اوایل ۲۰۲۱، قیمت اتر را به رکورد تاریخی ۴۳۸۲ دلار رساند.

تحلیل اتریوم و آیندهی رمزارز اتر
اتریوم دومین رمزارز بزرگ جهان از نظر ارزش بازار است؛ اما از زمان انتشار اتریوم در ۲۰۱۵، چندین بلاک چین دیگر سعی کردهاند با ارتقای ویژگیهای اتریوم، جای آن را بگیرند. به این بلاک چینهای رقیب اتریوم، اصطلاحاً «قاتل اتریوم» (Ethereum Killer) میگویند. معمولا این پلتفرمهای رقیب سعی دارند با پشتیبانی از تعداد بیشتری از سرمایهها، ارتقای سرعت تراکنش و کاهش هزینهها و دادن بهرهی بیشتر به هودلرهای توکنها، قابلهای خود را به نمایش بگذارند. از جمله این رقیبها میتوان به کاردانو، بایننس چین، پوکادات، سولانا و آیاس اشاره کرد.
قسمت اعظم اپلیکیشنهای غیر متمرکز بر بستر اتریوم هستند و بیشترین مقدار سرمایه که در پروژههای دیفای استیک شدهاند که بر اساس اتریوم هستند. از طرفی دیگر با ظهور اتریوم ۲٫۰ که دارای ویژگیهای جدید استیکنیگ و بهرهوری تراکنشها است، رقیبان اتریوم باید با نشان دادن راههای جدیدتری خود را اثبات کنند. در کوتاهمدت بعید میرسد که بلاک چینی بتواند جای اتریوم را بگیرد؛ اما بلاک چینهای رقیب لازم نیست با اتریوم رقابت کنند، بلکه میتواند با آن مشارکت داشته باشند.
پیشبینی قیمت اتریوم
- دیفای: پیشبینی رشد قیمت اتریوم کاری مشکل است اما بدون توجه به امور مالی غیر متمرکز یا دیفای نمیتواند چنین رشدی را متصور شد. دیفای با استفاده از تکنولوژی اتریوم، واسطهای مالی را بین دو گروه در حال انجام تراکنش حذف میکند. از جمله قراردادهای هوشمندی که در این زمینه فعالیت میکنند، میتوان به یونیسواپ، میکر و کامپاند اشاره کرد. آیندهی اتریوم در توسعهی این صنعت مالی غیر متمرکز گره خورده است. برخلاف بیت کوین یا ریپل، اتریوم تنها ارز نیست؛ بلکه پلتفرمی نرمافزاری و منبع باز برای اپلیکیشنهای بلاک چین است. اتریوم کارکرد دیفای را تسهیل میبخشد؛ به همین دلیل هر اندازه که دیفای رشد کند، اتریوم نیز رشد خواهد کرد.
- NFT: همانطور که از نظر ارزش بازار این توکنها میتوان مشاهده کرد، NFT-ها بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰، رشدی ده برابری را شاهد بودهاند. این سرمایههای دیجیتال که در اصل بهعنوان کدی منحصربهفرد و متصل به فایلی دیجیتال عمل میکنند، امکان تشخیص فایل اصلی از نسخههای کپی را میدهند. این ویژگی در زمینهی هنر دیجیتال قابل توجه است؛ اما میتوان در سایر زمینهها از جمله بازی، ورزش، آثار کلکسیونی، هویت دیجیتال و سایر حوزهها استفاده شود. رشد NFT در سالهای آتی میتواند به رشد اتر بهعنوان سوخت شبکهی اتریوم کمک کند؛ زیرا برای ساخت هر NFT باید مقداری اتر بهعنوان کارمزد ساخت و تأیید تراکنش به شبکه پرداخت شود.
راههای به دست آوردن اتریوم
رمزارز اتر را میتوان به چندین روش به دست آورد و از آن برای سرمایهگذاری یا ترید استفاده کرد:
- خرید یا مبادلهی اتریوم: تقریبا تمام صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی یا خارجی امکان خرید اتریوم بهصورت مستقیم یا از طریق خرید تتر را فراهم کردهاند. همچنین در صورت داشتن سایر رمزارزها، میتوان با مبادله در صرافیهای یادشده یا صرافیهای غیر متمرکز (DEX) اتر را به دست آورد. برای خرید اتر لزومی به خرید یک اتر کامل نیست و میتوان کسری از آن را خریداری کرد.
- استخراج اتریوم: یکی از روشهای به دست آوردن اتر استخراج توسط کارت گرافیک است. در این روش با نصب نرمافزار استخراج اتریوم روی کامپیوتر، میتوان در ازای تأیید تراکنشهای شبکه، کارمزد بهصورت اتر دریافت کرد؛ اما احتمالا این کار پس از اجرایی شدن اتریوم ۲ دیگر امکانپذیر نباشد. در ادامه بیشتر به این موضوع میپردازیم.

استخراج یا ماینینگ اتریوم؛ چگونه اتریوم استخراج کنیم
استخراج با دو هدف انجام میشود: ساخت کوینهای جدید و نگهداری کارنامهای از تمامی تراکنشهای انجامشده.
همانند کاری که در بیت کوین و سایر کوینها انجام میشود، ماینرها در سراسر جهان با در اختیار گذاشتن قدرت پردازشی خود، تراکنشهای شبکه را تأیید و آنها را در دفتر کل عمومی (لجر) ثبت میکنند. دفتر کل عمومی با نام بلاک چین شناخته میشود و همانطور که گفته شد، بلاک چین رمزارز اتر، اتریوم نام دارد. زمانی که تراکنشی به بلاک چین اتریوم اضافه میشود، دیگر قابل پاک شدن یا تغییر نیست و به مشاهدهکنندگان لجر، بایگانی همیشگی و تأییدشده را در اختیار میگذارد.
برای ثبت تاریخچهی تریدهای انجامشدهی اتر، استخراجکنندگان نرمافزاری را اجرا میکنند که میلیونها معادلهی ریاضی را بررسی میکند؛ اما استخراجکنندگان در این راه تنها نیستند و با هم برای تأیید تراکنشها رقابت میکنند. بلاکهای ایجادشده در اتریوم تقریبا هر ۱۳ ثانیه یک بار تولید میشود. کسی که بتواند در این رقابت پیروز شود و بلاکی را به بلاک چین اضافه کند، در ازای کاری که انجام میدهد، کارمزدی بهصورت اتر دریافت میکند.
اتریوم را به دو صورت میتوان استخراج کردن: یکی استفاده از کارت گرافیک (GPU) یا استفاده از ASIC که اخیرا برای ماین اتریوم ساخته شده است. به مجموعهای از کارتهای گرافیک که در یک سیستم به استخراج میپردازند، اصطلاحاً ریگ (rig) ماینینگ میگویند. از طرفی ASIC-ها دستگاههایی هستند که بهطور خاص برای استخراج ساخته شدهاند. مقالهی مرتبط:
قدرت پردازشی هر ماینر بر اساس معیاری به نام «هش ریت» سنجیده میشود. در وبسایت whattomine میتوان هش ریت کارتهای گرافیک و دستگاههای ASIC را برای اتریوم و حتی سایر رمزارزها مشاهده کرد. هش ریت هر کارت گرافیک، مقدار استخراج روزانهی رمزارز، محاسبهی نسبی درآمد روزانه، مقایسهی هش ریت کارتهای گرافیک با یکدیگر و بهترین گزینه برای استخراج با کارت گرافیک مشخص در این وبسایت قابل مشاهده است، زیرا علاوه بر اتریوم، برخی دیگر از رمزارزها را نیز میتوان با کارت گرافیک استخراج کرد.
برای رسیدن به حداکثر قدرت پردازشی کارت گرافیک باید اورکلاک انجام شود که این کار به نوبهی خود باعث کاهش عمر کارت گرافیک میشود.
نحوهی ساخت و کانفیگ ریگهای استخراج نیازمند مقالهای جداگانه است و ما در این بخش بهطور خلاصه آشنایی کلی با این مبحث پیدا میکنیم.

تصویری از یک ریگ استخراج اتریوم با شش کارت گرافیک.
ریگ ماینینگ اتریوم
اجزای اصلی ریگ استخراج اتریوم شامل منبع تغذیه، مادربرد، رم، هارددیسک، CPU و مهمترین قسمت ریگ یعنی کارت گرافیک (GPU) است. سرهمبندی این قطعات مانند ساخت سیستم کامپیوتری معمول است؛ با این تفاوت که ریگهای استخراج مادربردها از چندین کارت گرافیک پشتیبانی میکنند. نکتهی مهم در ریگهای استخراج خنک نگهداشتن آنها برای افزایش قدرت پردازش و جلوگیری از آسیب رسیدن به قطعات در اثر گرمای زیاد است. برای این منظور از فنهای خنککننده و رایزر استفاده میکنند. رایزر قطعهای است که کارت گرافیک بهطور جداگانه روی آن سوار و توسط کابلی رابط به اسلات مربوطه در مادربرد متصل میشود. مزیت این کار ایجاد فاصله بین کارتهای گرافیک و سهولت در ایجاد تهویه در ریگ است.
استخراج با نرمافزار NiceHash

آسانترین راه برای شروع استخراج استفاده از نرمافزار نایس هش (Nicehash) است. قبل از این وجود این نرمافزار، استخراج کاری پیچیده بود. بهسادگی پس از نصب نرمافزار نایس هش از این لینک، میتوان رمزارز مورد نظر را انتخاب و شروع به استخراج کرد. توجه کنید که پاداش دریافتشده در این نرمافزار بهصورت بیت کوین است. برای سیستم تهویه مناسب در نظر گرفته شود تا از آسیب به قطعات جلوگیری شود. از ویژگیهای نایس هش دارا بودن اپلیکیشن موبایل برای نظارت بر ریگ و حتی خاموش و روشن کردن آن از راه دور است.
استخراج اتریوم با اتصال به استخرهای استخراج (Mining Pool)
نایس هش سهمی از سود دریافتشده را برای خود برمیدارد؛ به همین دلیل استخراجکنندگان حرفهای برای داشتن کنترل بیشتر روی استخراج و پرداخت کارمزد کمتر از نرمافزارهای حرفهای استخراج مانند اترماین و فونیکس ماینر استفاده میکنند و به استخر استخراجی که کارمزد کمتر و امکانات بیشتر داشته باشد وصل خواهند شد. منظور از استخر (pool) گروهی از ماینرها هستند که با تجمیع قدرت هش، شانس خود را برای استخراج یک بلاک بالا میبرند. استخرهای استخراج متعددی وجود دارد که از این لینک میتوان پس از انتخاب رمزارز مورد نظر، فهرست استخرها و قدرت هش و کارمزد دریافتی آنها را مشاهده کرد.
نایس هش پاداشهای خود را بهصورت بیت کوین پرداخت میکند؛ اما استخرهای استخراج پاداش خود را بهصورت اتر پرداخت میکنند. کارمزد فعلی نایس هش ۷ درصد و سایر استخرها معمولا ۱ تا ۲ درصد است. مورد مهم دیگری که در انتخاب استخر باید به آن دقت کرد، زمانهای پرداخت و حداقل مقدار برداشت است.
آیا استخراج اتریوم با کامپیوتر خانگی امکانپذیر است
اگر کارت گرافیک شما قابلیت استخراج اتریوم داشته باشد، میتوانید توسط روشهای گفتهشده اقدام به استخراج کنید. برای مشاهده فهرست کارتهای گرافیک با قابلیت ماین اتریوم به این لینک مراجعه کنید. قبل از انجام استخراج حتما تهویه مناسب را برای سیستم خود تهیه کنید؛ زیرا دمای بالا هنگام استخراج به کارت گرافیک آسیب وارد خواهد کرد.
آیا میتوان با موبایل استخراج کرد
استخراج رمزارزها نیازمند قدرت پردازشی زیادی است و استخراج با موبایل عملا بهصرفه نیست. موبایل شما باید بهطور مداوم به اینترنت متصل باشد و حرارت ناشی از استخراج به آن آسیب جدی وارد میکند و این کار به هیچ وجه توصیه نمیشود؛ به همین دلیل گوگل و اپل امکان استخراج را از اندروید و iOS برداشتهاند؛ البته نرمافزارهایی در این زمینه برای اندروید وجود دارد.
آیا اتریوم ۲ و انتقال به اثبات سهم، باعث توقف امکان استخراج اتریوم میشود؟
نگرانی عمده در زمینهی استخراج اتر، نقشهی راه اتریوم ۲ است که با معرفی اثبات سهم، قابلیت استخراج اتر از ماینرها سلب میشود. اجرای فاز ۲ اتریوم برای انتهای ۲۰۲۱ و اوایل ۲۰۲۲ برنامهریزی شده است؛ اما اتریوم سابقهی طولانی در به تعویق انداختن اتریوم ۲ دارد. بنا به دلایل گفتهشده، قبل از اقدام به خرید ریگ استخراج باید احتمال متوقف شدن همیشگی استخراج اتریوم را در نظر داشت.

اتریوم و بیت کوین چه تفاوتی با هم دارند
کاربرد اصلی بیت کوین، استفاده از آن بهعنوان ذخیرهی ارزش و ارز مجازی است؛ یعنی میتوان در بیت کوین سرمایهگذاری کرد و شاهد افزایش قیمت آن در طول زمان بود یا مانند ارز از آن برای خرید و فروش استفاده کرد. از اتریوم (اتر) نیز میتوان مانند بهعنوان ذخیرهی ارزش و ارز مجازی استفاده کرد؛ اما علاوه بر این موارد، شبکهی غیر متمرکز اتریوم امکان ساخت و اجرای اپلیکیشن، قرارداد هوشمند و سایر انواع تراکنش را روی شبکه فراهم میکند؛ درحالیکه بیت کوین این عملکردها را در اختیار نمیگذارد.
با توجه به ماهیت اتریوم، این شبکه تراکنشها را بسیار سریعتر پردازش میکند. بلاکهای جدید در شبکه بیت کوین هر ۱۰ دقیقه مورد تأیید قرار میگیرند؛ درحالیکه در شبکهی اتریوم این کار هر ۱۲ ثانیه یکبار انجام میشود. پیشرفتهای آیندهی شبکهی اتریوم میتوان این زمان کمتر کند.
از طرفی در تعداد کوینهای قابل ساخته شدن اتر محدودیتی وجود ندارد؛ اما حداکثر تعداد ۲۱ میلیون است که بیت کوین را به سرمایهای ضد تورم تبدیل میکند.
آینده و پیشبینی قیمت اتریوم
اتریوم کارکرد دیفای را تسهیل میبخشد؛ به همین دلیل هرچه دیفای رشد کند، اتریوم نیز رشد خواهد کرد، همچنین همهگیر شدن NFT میتواند موجب افزایش قیمت اتریوم خواهد شد. از طرفی وجود بلاکچینهای رقیب مانند کاردانو، سولانا و … تهدیدی برای این پلتفرم است.
***
در این مقاله بیشتر به بررسی شباهتها و تفاوتهای بیت کوین و اتریوم پرداختیم. نظر شما همراهان زومیت درباره اتریوم چیست؟ آیا اتریوم میتواند جای بیت کوین را بگیرد یا قاتلان اتریوم جایگزین این بلاک چین خواهند شد. اگر موضوع یا سؤالی برای شما پیش آمده و در این مقاله به آن اشاره نشده است، آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
پرسشهای متداول
اتریوم چیست؟
اتریوم بلاک چینی غیر متمرکز، متن باز و دارای قابلیت قرارداد هوشمند و اتر (ETH)، رمزارز بومی این بلاک چین است. پس از بیت کوین، اتر دومین رمزارز بزرگ از نظر ارزش بازار و بلاک چین اتریوم پراستفادهترین بلاک چین دنیا است.
اتریوم و بیت کوین چه تفاوتی دارند؟
از اتریوم (اتر) همانند بیت کوین میتوان بهعنوان ذخیرهی ارزش و ارز مجازی استفاده کرد؛ اما اتریوم امکان ساخت و اجرای اپلیکیشن، قرارداد هوشمند، NFT و امور مالی غیر متمرکز را روی شبکه فراهم میکند.
استخراج اتریوم چگونه است؟
اتریوم را میتوان با استفاده از مجموعهای از کارتهای گرافیک (GPU) نصبشده در یک سیستم کامپیوتری که به آن ریگ ماینینگ میگویند، بهراحتی استخراج کرد. دستگاه ASIC نیز برای ماین اتریوم ساخته شده است؛ ولی امکان استخراج آن با ظهور اتریوم ۲ از بین خواهد رفت.
اتریوم چه ویژگیهایی دارد
سرعت تراکنش در اتریوم ۱۵ تراکنش در ثانیه است. کارمزد فعلی این شبکه نسبتا بالا است؛ ولی با مهاجرت به اتریوم ۲، این امید وجود دارد که تعداد تراکنشهای قابل انجام افزایش و کارمزدها کاهش یابد.